Czas pracy kierowców

        Czas pracy w przypadku kierowców jest zagadnieniem złożonym. Kierowca wykonując swoją pracę zobowiązany jest przestrzegać przepisów prawa krajowego, prawa wspólnotowego oraz prawa międzynarodowego w zależności od zasięgu wykonywanych przewozów.
Z jednej strony kierowca powinien stosować normy określające czas prowadzenia, przerw i odpoczynków, a więc przepisy Rozporządzenia 561/2006 lub Umowy europejskiej AETR, zaś z drugiej będąc pracownikiem - normy Kodeksu pracy i Ustawy o czasie pracy kierowców. W       okoliczności braku spójności ów przepisów nie małym wyzwaniem staje się praca z zachowaniem unormowań i tym samym również prawidłowe wyliczenie jej wymiaru ze wskazaniem liczby godzin nadliczbowych dobowych i średniotygodniowych, godzin pracy w niedziele i święta, pracy w nocy za które pracownikowi przysługuje prawo do otrzymania dodatkowych składników wynagrodzenia.

          Rozliczanie czasu pracy kierowców

Ogólnie przyjęte pojęcie „rozliczanie czasu pracy kierowców” również jest dość szerokie.

1. Rozliczanie czasu pracy kierowców w naszej ofercie obejmuje przede wszystkim sporządzenie ewidencji czasu pracy kierowców zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa – Ustawą o czasie pracy kierowców, Ustawą Kodeks pracy oraz interpretacjami Inspekcji Pracy i Sądów Pracy.

Przygotowana, na podstawie obowiązku wynikającego z art. 25 ustawy o czasie pracy kierowców, ewidencja czasu pracy obejmuje wyliczenie wymiaru czasu pracy kierowców na podstawie zapisów tachografów z wyszczególnieniem wymiaru przepracowanych godzin, godzin nadliczbowych, godzin pracy nocą, godzin pracy w niedziele i święta oraz dyżurów, zawierającym także informacje o udzielonym czasie wolnym w zamian za przepracowane godziny nadliczbowe i dyżury.

Zestawienie w postaci ewidencji czasu pracy jest dokumentem służącym bezpośrednio do wyliczenia wysokości wynagrodzenia z uwzględnieniem dodatkowych składników wynagrodzenia za dany okres rozliczeniowy.

2. Drugim raportem przygotowywanym w ramach rozliczenia czasu pracy kierowców jest raport w postaci graficznej i opisowej, wskazujący na ewentualne naruszenia czasu pracy kierowcy (naruszenia norm prowadzenia przerw i odpoczynków) wraz z wyszczególnieniem wysokości kar jakimi zagrożone są stwierdzone nieprawidłowości. Przygotowywane w każdym okresie rozliczeniowym raporty wskazujące na popełniane przez kierowców  naruszenia pozwalają wypełnić nałożony na przedsiębiorcę przez przepis art. 10 rozporządzenia (WE) 561/2006 obowiązek przeprowadzania regularnych kontroli przestrzegania przez kierowców przepisów dotyczących czasu pracy.

3. Dodatkowo analizując przekazany przez przedsiębiorców materiał (wykresówki tachograficzne, dane cyfrowe z kart kierowców i tachografów cyfrowych) wskazujemy na błędy i naruszenia techniczne związane z obsługą tachografów i stosowania wykresówek oraz próby manipulacji i fałszerstwa jakich dopuszczają się nieuczciwi kierowcy, które często popełniane są bez wiedzy pracodawcy i prowadzą do nałożenia na przedsiębiorców dotkliwych kar pieniężnych, a też często do postępowania prowadzonego przez inne organy ścigania.

4. Wskazujemy również braki wymagające uzupełnienia dokumentacji oraz luki w zapisach tachografów. W celu zminimalizowania ewentualnej kary pieniężnej doradzamy w zakresie nanoszenia przez kierowców poprawnych opisów zgodnych z art. 12. Rozporządzenia 561/2006, dzięki którym przedsiębiorca ma możliwość uniknięcia odpowiedzialności za powstałe losowo naruszenia w skutek okoliczności, których nie można było przewidzieć.

Dlaczego rozliczamy i analizujemy czas pracy kierowców?

Kodeks pracy

Zgodnie z art. 25 ustawy o czasie pracy kierowców, obowiązkiem pracodawcy wykonującego przewozy drogowe jest prowadzenie ewidencji czasu pracy kierowców.
Karty ewidencji czasu pracy powinny zawierać informacje dotyczące wymiaru pracy w poszczególnych dobach, w tym pracy w niedziele i święta, w porze nocnej, w godzinach nadliczbowych oraz w dni wolne od pracy wynikające z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, a także dyżury, urlopy, zwolnienia od pracy oraz inne usprawiedliwione i nieusprawiedliwione nieobecności pracownika w pracy.

Przygotowaną ewidencję czasu pracy pracodawca ma obowiązek przechowywać przez okres 3 lat do celów kontrolnych, a także udostępnić kierowcy na jego wniosek.

Za niewypełnienie powyższego obowiązku art. 281 Kodeksu pracy przewiduje karę grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł.

Ogólnie przyjęty sposób wynagradzania kierowców  to zwykle minimalna podstawa wynagrodzenia oraz składniki dodatkowe w postaci premii, delegacji, czy „innych”.
Efektem takiego sposobu wynagradzania jest niejednokrotnie znaczne przekroczenie wynagrodzenia wynikającego z prawidłowego rozliczenia wymiaru czasu pracy wraz z niezbędnymi dodatkami przewidzianymi w kodeksie pracy.
Wynagradzanie pracownika w oparciu o błędną, fikcyjną dokumentację lub jej brak, bez uwzględnienia składników wynagrodzenia związanych z dodatkami za pracę w godzinach nadliczbowych, niedzielno – świątecznych, w godzinach nocnych, bez uwzględnienia wymiaru dyżurów jest w świetle przepisów prawa naruszeniem prowadzącym do ukarania.

Dodatkowym zagrożeniem jest możliwość żądania przez pracownika wypłacenia nieuregulowanych dodatków z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, pracy w niedziele i święta, w godzinach nocnych, a także dyżurów wraz z ustawowymi odsetkami. Wówczas zapis tachografów jako materiał dowodowy staje się podstawą do rozstrzygnięcia sporu.

Prawo europejskie

Zgodnie z art. 10 rozporządzenia (WE) 561/2006 Parlamentu Europejskiego I Rady w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego przedsiębiorcy wykonujący przewozy drogowe zobowiązani są do przeprowadzania regularnych kontroli przestrzegania przez kierowców przepisów dotyczących czasu pracy.
Bieżąca analiza zapisów tachografów (wykresówek i/lub danych cyfrowych z kart kierowców i tachografów cyfrowych) pozwala ujawnić naruszenia jakich dopuszczają się kierowcy w krótkim czasie po ich wystąpieniu dając możliwość na podjęcie stosownych kroków dyscyplinujących. Wczesne ujawnienie naruszeń i reakcja przedsiębiorcy pozwala na uniknięcie dotkliwych kar pieniężnych nakładanych przez służby kontrolne na podstawie przepisów ustawy o transporcie drogowym.

Art. 92a ustawy przewiduje kary pieniężne, których maksymalna wysokość uzależniona jest od miejsca kontroli (kontrola drogowa, kontrola w firmie) oraz liczby zatrudnianych kierowców. Suma kar nałożonych podczas jednorazowej kontroli kierowcy na drodze może wynieść do 15 tysięcy złotych, a podczas kontroli w przedsiębiorstwie nawet do 30 tysięcy złotych.

Bieżący nadzór i kontrola czasu pracy kierowców oraz dyscyplinujące działania pracodawcy z pewnością spowodują, że każdy kierowca rozważniej będzie wykonywał swoją pracę zastanawiając się nad zasadnością popełniania naruszenia.
Przeważająca większość naruszeń spowodowanych jest niewiedzą kierowcy, które popełniane regularnie i wielokrotnie prowadzą do wysokich kar pieniężnych. Dzięki szczegółowej regularnej analizie kierowca dowiaduje się o swoich błędach i jest w stanie niezwłocznie korygować swoje postępowanie i pracować poprawne stosując przepisy.

Właściwa organizacja oraz dyscyplina pracy, umożliwiające przestrzeganie przez kierowców przepisów dot. czasu pracy, bezpośrednio powiązane z nadzorem i kontrolą przestrzegania przepisów oraz prawidłowe zasady wynagradzania, niezawierające składników wynagrodzenia lub premii zachęcających do naruszania przepisów lub działań zagrażających bezpieczeństwu są przesłankami, które przewiduje art. 92b ustawy o transporcie drogowym dzięki którym podmiot wykonujący przewóz może uniknąć surowej kary pieniężnej.

Istotnym powodem sprawowania bieżącej kontroli czasu pracy kierowców jest obowiązujący od maja 2010r. system oceny ryzyka podmiotów wykonujących przewozy drogowe w zakresie występowania naruszeń dotyczących czasu prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerw i czasu odpoczynku kierowców, wprowadzony na podstawie art. 89 ust. 5 pkt 5 ustawy o transporcie drogowym.
Wykaz podmiotów o wysokim współczynniku ryzyka występowania naruszeń w zakresie czasu prowadzenia pojazdów, odpoczynku kierowców i obowiązkowych przerw ustalany jest na podstawie wyników kontroli przeprowadzanych przez uprawnione organy kontrolne.
Podmioty ujęte w wykazie podlegają kontroli zgodnie z Rozdziałem 5 Kontrola działalności gospodarczej przedsiębiorcy ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w roku następującym po roku, dla którego został określony wysoki współczynnik ryzyka występowania naruszeń w zakresie czasu prowadzenia pojazdów, odpoczynku kierowców i obowiązkowych przerw.

- VERSUS - 
Białystok